Streszczenie:
Niniejsza praca porusza problem obrazu jako metody manipulacji konsumentem w
środkach masowego przekazu. Zastosowaną tu metodą badawczą jest metoda wtórna,
polegająca na przytoczeniu opinii pojawiających się w literaturze przedmiotu, zarówno w
podręcznikach akademickich, jak i pozycjach z zakresu marketingu wizualnego oraz
technik reklamy, a także omówieniu aktów prawnych, regulujących problem treści
dopuszczalnych w przekazie wizualnym. Oprócz przeglądu literatury przedmiotu praca
zawiera analizę wybranych obrazów pochodzących z filmów fabularnych, filmów
animowanych, reklam i spotów wyborczych.
Praca składa się z trzech rozdziałów. Rozdział pierwszy przedstawia regulacje ustawowe
dotyczące treści przekazu wizualnego i obejmuje ustawodawstwo polskie oraz
obowiązujące w naszym kraju przepisy ustawodawstwa europejskiego.
Rozdział drugi prezentuje materiał teoretyczny ukazujący wpływ współczesnej psychologii
na kreowanie obrazu. Nawiązano tu między innymi do teorii archetypu stworzonej przez
Carla Gustava Junga. Omówiona została metoda przekazu podprogowego, której
przypisuje się szczególną moc oddziaływania na odbiorcę, przedstawiono też pierwsze
próby jej wykorzystania w filmie. W tym kontekście zwrócono również uwagę na znany z
techniki filmowej efekt Kuleszowa.
Rozdział trzeci ma charakter badawczy. Poświęcony jest metodom manipulacji w reklamie
oraz wybranych tekstach kultury. Analizie poddano materiał podglądowy, na który składają
się obrazy wybrane z przykładowych reklam oraz filmów. Omówione zostało
wykorzystywanie symboli i stereotypów w przekazie wizualnym, kreowanie obrazu
szczęścia w reklamie, epatowanie erotyzmem w treściach reklamowych oraz filmach
przeznaczonych dla najmłodszych odbiorców. Kolejne podrozdziały dotyczą m. in.
operowania obrazem szokującym, lokowania produktu oraz manipulacji odbiorcą w
technikach marketingu politycznego.
W podsumowaniu pracy wyrażone zostało przekonanie, iż w czasach współczesnych
człowiek nieuchronnie narażony jest na manipulację związaną z wszechobecnym
marketingiem. Należy mieć tego świadomość, ale nie da się tego uniknąć.