W poszukiwaniu centrum. Studium aktywności przestrzeni miejskiej Warszawy

Abstract

Moja praca pod tytułem „W poszukiwaniu centrum. Studium aktywności przestrzeni miejskiej Warszawy” ma na celu pokazanie, jakie części Warszawy współcześnie uznawane są za centrum miasta. Praca składa się z trzech rozdziałów, wstępu oraz zakończenia.

Rozdział pierwszy poświęcony został specyficznej problematyce kształtowania się centrum Warszawy od średniowiecza po zmiany transformacji polityczno- gospodarczej 1989 roku. Specyfika ustrojowa, polityczna i społeczna w rozwoju Warszawy spowodowała, że nie wykształciło się w niej jedno zasadnicze centrum, wynikające z architektoniczno-urbanistycznego rozwoju miasta. Warszawa, zanim stała się stolicą Polski, była miastem sejmowym rozwijającym się szczególnie w okresie zwoływania obrad sejmowych. Przyjazdy do Warszawy ogromnej rzeszy szlachty i magnaterii wymuszały określony rozwój społeczny. Grupy te nie mieszkały w jednym miejscu, zajmowały tereny wy- łączone spod prawa miejskiego – prywatne jurydyki – rozrzucone wokół centrum starego miasta. Uzasadnione jest stwierdzenie, że do końca XVIII wieku Warszawa była zlepkiem prywatnych posiadłości rozrzuconych wśród ogrodów. Swoje piętno odcisnął na rozwoju Warszawy okres zaborów, krótki okres niepodległości 1918–1939 ale przede wszystkim ideologiczne upolitycznienie miasta w stylu socrealizmu. W tej części pracy zająłem się także teoriami na temat miasta pojawiającymi się w naukach społecznych.

Najbardziej interesuje mnie korelacja pomiędzy historią a współczesnością. W związku z tym podjąłem następujące działania: przeprowadziłem ankietę, której uczestnicy odpowiedzieli na pytania dotyczące przestrzeni użytkowej Warszawy. Temu zagadnieniu został poświęcony rozdział drugi. W rozdziale trzecim przedstawiłem wyniki badań na podstawie wykonanej ankiety. Wyniki zostały pokazane w dwojaki sposób: za pomocą map, na których zaznaczono różne rodzaje aktywności dotyczące przestrzeni użytkowej Warszawy, a także za pomocą zbiorczych tabel ilustrujących wyniki ankiety. Ostatnia część pracy zawiera podsumowanie otrzymanych wyników.

Podstawę źródłową mojej pracy stanowi literatura przedmiotu dotycząca historii centrum Warszawy, współczesne teorie nauk społecznych dotyczące relacji człowiek-miasto, metodologia badań przestrzeni miejskiej oraz wyniki przeprowadzonej ankiety.