Demony w japońskim motywie Hyakki-yakō

Abstract

Niniejsza praca ma na celu opisanie sylwetek demonów przedstawionych w japońskim motywie Hyakki-Yakō. Uwaga została zwrócona przede wszystkim na ich stosunek do ludzi. Jaki wpływ ludzkie zachowanie może mieć na charakter demonów i czy każdy z nich jest dla człowieka niebezpieczny. Kolejnym aspektem jest sposób ich przedstawiania w legendach ludowych, które mogą znacznie się od siebie różnić, raz przedstawiając je jako złowrogie bestie, innym razem jako pomocne stworzenia. Kolejnym tematem, który został poruszony jest wpływ ich sylwetek na współczesną kulturę, to w jak dużym stopniu udało im się do niej przeniknąć i czy w tym procesie ich postaci uległy dalszym zmianom. Rozdział pierwszy został w całości poświęcony zagadnieniom wstępnym. W pierwszej kolejności opisany został motyw Hyakki-Yakō. Przedstawia legendę odnoszącą się do Nocnej Parady Demonów, oraz zmiany jakim uległa na przestrzeni dziejów. Aby przedstawić czytelnikowi kontekst historyczny, przedstawione zostały początki i rozwój malarskich szkół japońskich, dla których tworzyli artyści istotni dla poruszanego tematu. W niniejszych podrozdziałach zostały uwzględnione również sylwetki artystów. Tak więc, na początku przedstawiona została japońska szkoła malarska Tosa, której przedstawicielem był Mitsunobu Tosa, uwieczniający motyw Nocnej Parady Demonów jako pierwszy. Następnie opisana została szkoła Kano, ze swoim przedstawicielem Sekienem Toriyamą, który stworzył takie dzieła jak na przykład Gazu-Hyakki-Yakō czy Konjaku-Gazu-Zoku-Hyakki. Rozdział drugi odnosi się już bezpośrednio do demonów, które zostały uwiecznione przez wyżej wymienionych twórców. Potwory przedstawione zostały w porządku alfabetycznym. Na początku każdego z podrozdziałów zawarta została ich charakterystyka, następnie przedstawione zostały najbardziej znane legendy odnoszące się do poszczególnych demonów. Ostatnią częścią każdego podrozdziału jest analiza relacji między danym demonem a ludźmi. Czy z góry było już określone, jak bardzo jest przyjazny lub wrogi ludziom, czy też sam człowiek mógł mieć jakiś wpływa na jego zachowania? Określone zostaje również, w którym z dzieł opisywanych w pierwszym rozdziale, znajduje się jego sylwetka. Ostatni rozdział zawiera odwołania do motywu Hyakki-yakō i demonów w nim przedstawionych, jakie możemy odnaleźć we współczesnej kulturze. Został on podzielony na trzy podrozdziały: manga, film i seriale oraz gry komputerowe. Nawiązania do współczesnej literatury, to jeśli takowe istniały, zostały one umieszczone bezpośrednio przy sylwetkach demonów. Na początku każdego z podrozdziałów w pierwszej kolejności opisane zostały dzieła nawiązujące bezpośrednio do motywu Nocnej Parady Demonów. Następnie, z racji ich dużej ilości, opisane zostały przykłady inspiracji poszczególnymi demonami.