Błękit i emocje. Użycie koloru niebieskiego w malarstwie na przykładach „Rozstrzelania VIII” Andrzeja Wróblewskiego oraz „Życia” Pabla Picassa.

Abstract

Często odbiór emocji zmienia się nieświadomie pod wpływem kolorów, które widzimy. Różne kolory występują w naszej rzeczywistości i każdy z nich jest odbierany przez nas inaczej, wywołują różne uczucia. Istnieje wiele interpretacji kolorów, nie ma ogólnego znaczenia pojedynczych kolorów na świecie. Pierwszą osobą, która próbowała przypisać kolorom odpowiednie emocje był Johann Wolfgang Goethe. Następnie powstała teoria emocji Plutchika, w której każda emocja ma swój odpowiednik w postaci koloru. Błękit w obu teoriach wywołuje smutek i inne pokrewne emocje. Jest uznawany za kolor o negatywnej energii. Pablo Picasso, jeden z najbardziej znanych artystów na świecie. W 1901 roku zaczął on używać niebieskiej farby do malowania swoich obrazów i kontynuował to przez kolejne cztery lata. Ten okres jego twórczości jest znany jako „okres błękitny”. Wylewa w nim swój żal i rozpacz po samobójstwie swojego przyjaciela, Carlosa Casagemasa. Przedstawia na swoich obrazach śmierć, rozpacz, smutek i biedę, ukazuje mroczne strony życia, których jest świadkiem. Jego modelami są osoby ubogie i schorowane, najczęściej z ulicy. Ten okres Picassa należy do najbardziej depresyjnych w jego twórczości. Jednym z obrazów z okresu błękitnego jest “Życie” na którym został przedstawiony, nieżyjący już przyjaciel Picasso, Casagemas. Kolejnym artystą, który tworzył w błękicie, by wywołać smutek i rozpacz u widzów był Andrzej Wróblewski, wybitny polski malarz, który zmarł w bardzo młodym wieku. Dramatyczne wydarzenia z jego dzieciństwa i z okresu II wojny światowej były inspiracją do stworzenia cyklu „Rozstrzelań”. Przedstawiał w nich egzekucje ludzi, kobiet, mężczyzn, dzieci, a śmierć ukazywał w niebieskich barwach. Jednym z ośmiu obrazów z tego cyklu jest “Rozstrzelanie VIII”, w którym artysta przedstawia różne fazy umierania mężczyzny, który zostaje rozstrzelany podczas egzekucji. Dwa pierwsze rozdziały pracy dotyczą omówienia poszczególnych prac, zaś w ostatnim rozdziale porównuje twórczość obu artystów i ich motywacje przy tworzeniu obrazów, w których użyli niebieskiego. Dochodzi do porównania dwóch wspomnianych wyżej obrazów, pod względem stylu, kompozycji oraz użycia błękitu jako środka formalnego mającego wpływ na przedstawienie i odbiór emocji. Porównanie ma na celu ukazanie podobieństw w użyciu kolor niebieskiego przez obu artystów i przedstawienie, jakie emocje symbolizuje w porównywanych obrazach.